?رئیس کل اسبق بانک مرکزی معتقد است برجام نتوانست در نهایت مشکلات روابط بانکی کشور با بانکهای خارجی را حل کند و میگوید فرد متخصصی را برای حضور در تیم مذاکرهکننده هستهای پیشنهاد کرده که مورد پذیرش قرار نگرفته است.
?ولیالله سیف، رئیس کل سابق بانک مرکزی اظهار داشت: یکی از بحثهای ما همیشه خدمت آقای رئیس جمهور، دوستان اقتصادی و اعضای دولت، بهطور طبیعی این بود که اگر میخواهید نرخ ارز آرامش داشته باشد، بپذیریم وقتی تورم وجود دارد باید نرخ ارز متناسب با آن افزایش پیدا کند.
?وی بیان کرد: ممکن است یک فاصله زمانی داشته باشد اما بالاخره ارز از تورم تاثیر میگیرد. اگر بلندمدت نگاه کنید این اتفاق افتاده است. تورم به طور متوسط از سال ۸۰ تا امروز را ببینید و نرخ ارز را هم ببینید. اگر همان روند و فضا وجود داشت الان نرخ ارز باید به ۱۴ یا ۱۵ هزار تومان میرسید. خب چطور فکر میکنید نرخ ارز باید در سطح ۴ هزار تومان بماند؟
?رئیس کل سابق بانک مرکزی افزود: در نیمه دوم سال ۹۶ بانک مرکزی بهشدت تحت فشار بود، چون من در عمل تا پایان سال ۹۶ بودم و بعد از آن ابتکار عمل دست خود دولت بود و ما با سیاست ارز ۴۲۰۰ تومان موافق نبودیم به همین دلیل تا آن مقطع قیمت ارز از ۳۰۰۰ تومان در شهریور ۹۲ به ۴۸۰۰ تومان در ۲۹ اسفند رسید. یعنی ۶۰ درصد افزایش قیمت ارز در ۵ سال.
?وی گفت: تورم جمعشونده در این مدت چقدر بوده است؟ پس این رشد نرخ ارز چیز عجیبی نبوده است. تازه این را بگذارید در کنار مسائل بینالمللی، محدودیتهای ارزی، تبلیغات گسترده ترامپ علیه ایران.
?ولیالله سیف ادامه داد: اشتباه استراتژیک دولت در سال ۹۵ اصرار بیمنطق بر بازگرداندن نرخ به محدوده ۳۷۰۰ تومان بود. در صورتی که گزارشات کارشناسی حاکی از این بود که نرخ باید در سال ۹۵ از ۴ هزار تومان عبور میکرد.
?وی بیان کرد: یکی از ریشههای مشکل ایجاد شده در دولت دوازدهم این بود که مجموعه دولت، به خصوص وزارتخانههایی مثل صنعت، معدن، تجارت نتوانستند به سرعت نسبت به تهدیدات آمریکا در مورد خروج از برجام و در نهایت بازگشت تحریمها واکنش مقتضی نشان دهند. مثلا تا زمان تصمیم دلار ۴۲۰۰ در فروردین ۹۷، واردات بدون هیچ محدودیتی انجام میپذیرفت. همه سیاستها نیز در راستای حمایت و توسعه واردات بود. برای نمونه واردات بدون انتقال ارز یکی از مصیبت های کشور بود.
?رئیس کل سابق بانک مرکزی افزود: در فروردین ماه ۹۷ که استعفا دادم خیلی جدی پیگیری کردم در نهایت گفتند قبول، اما باید صبر کنی تا جایگزین مشخص شود حتی از من خواستند کسی را معرفی کنم. که البته نمی توانستم کسی را معرفی کنم. در نهایت گفتند شما فعلا محکم به کارت ادامه بده در اسرع وقت بعد از تعیین جانشین با استعفا موافقت می شود.
?سیف اظهار داشت: آقای رئیس جمهور انتظارات زیادی را از برجام ترسیم کرده بود. مثلا همان زمانی که ایشان گفت در روز اول اجرای برجام هزار ال سی باز میشود من خصوصی به رئیس دفتر ایشان گفتم از کجا این اطلاعات به ایشان داده شده است؟ گویا این اطلاعات توسط یکی از اعضای اتاق بازرگانی به ایشان داده شده بود. توقع از برجام را به صورت افراطی بالا برده بودند.
?رئیس کل سابق بانک مرکزی خاطر نشان کرد: توقع کارشناسی منطقی از برجام نمیتوانست اینقدر باشد. راجع به سوئیفت یادتان میآید چه فضایی بود؟ این سوئیفت اصلا هیچی نبود و همین الان هم هیچی نیست. آن زمان به یک تابو تبدیل شده بود.
?وی در پایان افزود: بعد از این که در آمریکا گفتم دستاورد برجام تقریبا هیچ بود، یکی دو مورد تلفن شد که فهمیدم اوضاع خوب نیست. وقتی به ایران آمدم دوستان در دولت برایم بیشتر توضیح دادند. اما آنچه که مسلم است من واقعیت را گفتم و حرف دلم را زدم.
برچسب: تورم
️معاون اسبق بانک مرکزی: دولت برای تشویق صادرکنندگان به بازگشت ارز جوایز صادراتی تعیین کند/ برخی صادرکنندگان به بهانه تحریم و کرونا ارز خود را باز نمیگردانند
?️حیدر مستخدمینحسینی: دولت به منظور اطمینان از بازگشت ارز حاصل از صادرات ابتدا باید به شرکتهایی ارز تخصیص دهد که اهلیت آنها مشخص شده است. اما متاسفانه امروز شاهدیم برخی از صادرکنندگان به دولت فشار میآورند که صادرات با این نرخ برایشان بهصرفه نیست و به بهانههای مختلف بازگشت ارز به کشور را به تعویق میاندازند.
?️برخی تجار بحث تورم را مطرح میکنند که دولت در این زمینه میتواند با منابع ریالی خود، صادرکنندگان را نسبت به بازگشت ارز تشویق کند. به عنوان مثال صادرکننده پس از صادرات صد دلار کالا، به منظور بازگشت ارز به ازای هر دلار نرخ نیما را تحویل داده و مابهالتفاوت آن با بازار آزاد را به عنوان جایزه صادراتی از دولت دریافت کند. این اتفاق در گذشته در برخی از دولتها اجرا شده و موفق هم بوده است.
?️ارز محور کلیدی قیمت همه کالاها در کشور است. برخی از صادرکنندگان به بهانه تحریم و شیوع ویروس کرونا ارز خود را به کشور برنگرداندند که به نظر میرسد بخشی از بحران ارزی که در روزهای اخیر به وجود آمده، ناشی از این موضوع است. البته اگر این ارز به کشور بازمیگشت همه مشکلات کشور حل نمیشد اما شاید دیرتر و خفیفتر با مشکلات ارزی موجود مواجه میشدیم.
نود اقتصادی
نرخ تورم و رشد اقتصادی شاخصهای ساخته دست دولتها هستند/ مردم و رسانهها این شاخصها را لمس نمیکنند
?️محمدقلی یوسفی استاد اقتصاد دانشگاه علامه: اینکه دولتمردان و کارشناسان اقتصادی وابسته به دولت مدام از رشد اقتصادی و تورم صحبت میکنند ریشه در سیاسی بودن این شاخصها دارد.
?️مردم و رسانهها هم نمیتوانند این اعداد را لمس کنند. به عنوان مثال دولت با تغییر اقلام مورد محاسبه در میانگین تورم به راحتی میتواند نرخ تورم را دستکاری کند. تجربه تلخ اقتصاد ایران هم نشان میدهد این شاخصها ارقامی هستند که ساخته میشوند و هیچ معیار مشخصی برای آنها وجود ندارد.
نود اقتصادی
️ تورم را با دستور و بگیر و ببند نمیتوان کنترل کرد
?️علی مزیکی اقتصاددان و عضو هیات علمی موسسه نیاوران: شکست اقدامات دستوری در یک اقتصاد کاملا ثابت شده است. ما بارها دیدهایم که با اقدامات دستوری پرده از راز سلطانها در بازارهای مختلف برداشته شد اما آیا این جریان تاثیر مثبتی برای اقتصاد به همراه داشت؟
?️قطعا نمی توان با روشهای دستوری اقتصاد را مدیریت کرد و جای تعجب دارد که چرا بعد از هربار شکست، مجدد سیاستگذار به سراغ سیاستهای دستوری میرود.
?️کنترل تورم و یا دیگر مولفههای اقتصادی با بگیروببند امکانپذیر نیست و نمیتوانیم این انتظار را داشته باشیم که با ورود نهادهای مختلف به اقتصاد شرایط بهبود یابد.
نوداقتصادی
️دلیل گرانی دلار، عدم برگشت ارز صادراتی نیست/ تورم بالا بازار را ملتهب کرد
سیدرضی حاجیآقامیری، عضو اتاق بازرگانی تهران:
?در این که ارزهای حاصل از صادرات باید به چرخه اقتصادی کشور بازگردد شکی نیست اما به اینکه همتی صادرکنندگان را متهم به افزایش قیمت دلار کرده انتقاد دارم.
?افزایش قیمت دلار تا این حد آن هم در مدت کوتاه ارتباطی به عدم بازگشت ارز صادرکنندگان ندارد.
?در حال حاضر افزایش نرخ ارز بیش از آن که ناشی از ارزهای صادراتی باشد متاثر از تورم بالا است
اقتصاد آنلاین
️ معاون ارزی اسبق بانک مرکزی: نمیتوان بازار بورس را جهشی کرد، بعد دلار را ثبات نگه داشت/ ارزهای حاصل از صادرات برنگردد باید منتظر ادامه جهش باشیم
?️کمال سید علی: ما نمیتوانیم یک بازار مانند بازار بورس را جهشی و صعودی کرده و شعلهور کنیم و انتظار داشته باشیم اشباع در این بازار به بازارهای دیگر سرایت نکند.
?️بخشی از افزایش قیمت ارز معطوف به رشد بازار بورس است و بهعنوان یک بازار موازی، با وقفه آثاری تورمی را دارد بروز میدهد. در کنار این موضوع را هم در نظر بگیرید که ما فروش فوقالعاده خودرو داشتیم؛ کسانی که نتوانستند از این فروش بهرهمند شوند، نقدینگی خود را به بازار دیگر روانه میکنند.
?️منابع بانک مرکزی در این شرایط برای کنترل نرخ ارز ضعیف است و اگر ارزهای حاصل از صادرات بازنگردد، باید منتظر شتاب و جهش ادامهدار نرخ ارز باشیم.
نود اقتصادی
️مشخص نیست چرا بانک مرکزی قیمت دلار را رها کرده/ معاون اقتصادی بانک مرکزی باید پاسخگوی وضع کنونی باشد
?آلبرت بغزیان تحلیلگر مسائل اقتصادی: وقتی آقای همتی بانک مرکزی را تحویل گرفت قیمت دلار ۱۵ تا ۱۶هزار تومان بود. باید دید که او و همکارانش در بانک مرکزی چه کردند که دلار به ۱۰ تا ۱۱هزار تومان کاهش یافت.
?بانک مرکزی میتواند باتوجه به حجم دارایی که در اختیار دارد و قدرتی که بر صرافیها دارد، نرخ را تعیین کند تا هیچ صرافیای نتواند غیر از آن نرخ دلار را به فروش برساند. وقتی دلار ۱۰ تا ۱۱هزار تومان شد، قیمتهای اجناس پایین نیامد زیرا مطمئن نبودند که پایین بماند. مشخص نیست که چرا اکنون بانک مرکزی قیمت دلار را رها کرده است؟
?بانک مرکزی اراده کنترل بازار ارز را از دست داده است و بعید میدانم آقای همتی راضی به وضع کنونی باشد. میدانیم بالارفتن قیمت دلار بر همهچیز از جمله مسکن و خودرو هم اثر میگذارد و این اصلا مناسب نیست.
?معاون اقتصادی بانک مرکزی باید پاسخ دهد که چه کسی مسئول وضع کنونی است. جالب است بدانید که هر جنسی که در دنیا به قیمت دلاریاش ارزان شده در ایران قیمتش ضرب در۲۰ میشود.
?شاید دولت میخواهد با بالا بردن نرخ ارز کسری بودجهاش را جبران کند درصورتی که باید بداند با این کار پیامدهای سختتری دامنش را میگیرد که مهمترینِ آن افزایش تورم و کوچکتر شدن سفره مردم است.
️بخشی از پول ما در عراق است و سفر عراق به منظور خرید کالاها از کانال شرکتهای عراقی از خارج انجام گرفت
همتی در خصوص روند تامین ارز کالاهای اساسی، افزود:
?️ما دو وظیفه مهم داریم که یکی تامین دارو و کالای اساسی است و امروز در کشور همه امکانات وجود دارد، پس تامین نیازهای روزمره زندگی مردم و تامین کالاهای اساسی برای ما مهم است.
?️من به عراق سفر کردم چون پولمان آنجاست و می خواهیم خرید کنیم و ما چیزی حدود ۱۵ میلیارد دلار کالای اساسی باید برای مردم خریداری کنیم و من با هر وسیلهای که باشد این کار را انجام می دهم و اولویت دوم ما تامین مواد اولیه و قطعات کارخانجات است.
?️مهم برای ما کنترل تورم است که انجام خواهد شد.
️ رئیس کل بانک مرکزی:در صورتی که ببینیم نوسان ماندگار است قطعا در بازار مداخله خواهیم کرد.
?️بازار آزاد ارز دچار شوک روانی شده است؛ تجارت کشور بر پایه ارز نیمایی است و میانگین نرخ یکماه گذشته نیما زیر ۱۶ هزار تومان بوده است.
?️سیاست اقتصادی بر این مبنا برنامهریزی شده که نقدینگی کنترل شود و تورم در محدوده ۲۲ درصد باشد. و سایر سیاستها را با این مولفهها هماهنگ میکنیم.
?️رشد نقدینگی ۳۱ درصد و در ماه گذشته ۶ دهم درصد رشد کرده و تاثیری در نرخ ارز نداشته است.
?️تحولات بازارهای جهانی و کرونا در بروز این شوک موثر بوده است و در حال حاضر ناترازی بین عرضه و تقاضا وجود دارد؛ البته بحثهای سیاسی و آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز موثر بوده و جو روانی ایجاد کرده است.
?️آنچه مهم است قیمت نرخ در نیماست که میانگین ۱ ماهه گذشته آن زیر ۱۶ هزار است.
?️برای شوکهای موقتی نمیتوانیم سیاستهای کلان اقتصادی را تغییر دهیم. تمام تلاش ما برای کنترل نرخ ارز است و در روزهای آینده اثرات آن را میبینیم که بیشتر اثرات آن در سامانه نیما خواهد بود.
همتی:در حال مذاکره با کشورهای هستیم که ذخایر ارزی ایران در آنجا قرار دارد.
رئیس کل بانک مرکزی در مجلس:
?برای مهار تورم چاره ای جزء اصلاح روابط دولت و بانک مرکزی نداریم.
?در چند سال گذشته علت رشد نقدینگی رابطه دولت و بانک مرکزی بوده که باید این روند اصلاح شود.
?مشکلاتی که درباره نرخ ارز به وجود آمد به دلیل مشکلاتی بود که در راه بازگشت ارز به کشور وجود داشت و به تدریج این مشکل در حال حل شدن است.
?در حال مذاکره با کشورهای هستیم که ذخایر ارزی ایران در آنجا قرار دارد.